Kinderpsycholoog Karolien Raeymaekers: “Peuters en kleuters hebben een heel letterlijke taal, ze voelen niet tussen de lijnen aan wat je eigenlijk bedoelt”
RADIO 2 – Gepubliceerd op vrijdag 26 juni 2020 – 11:08
Photo by Tina Floersch on Unsplash
Karolien Raeymaekers is kinderpsycholoog en heeft zelf ook twee kinderen. Ze kreeg enorm veel vragen van ouders en besliste een boek te schrijven om hen tegemoet te komen. Het heet ‘Denk als je peuter/kleuter’. Karolien kwam wat meer uitleg geven bij De Madammen.
“Het was opvallend hoe ineens, vooral jonge, ouders de weg vonden naar de praktijk en allemaal een beetje dezelfde vragen hadden”, vertelt Karolien aan Siska Schoeters. “Dat waren vragen over heel simpele dingen. De kleine zorgen en dingen waar je dagelijks tegen botst met een peuter en kleuter.”
Het gaat dan vaak over kinderen die niet willen eten of slapen en allerhande driftbuien. “Ook de grote amusementsfactor die ze nodig hebben. Ze hangen vaak aan je been met de vraag om iets te doen, om te spelen. De peuter- en kleuterwereld is heel verschillend van onze volwassen wereld en dat botst soms.”
Minimensjes
“Eigenlijk zijn peuters en kleuters kleine minimensjes die nog volop in ontwikkeling zijn. Nog niet alle hersenverbindingen zijn gelegd. Ze kunnen dus ook niet alles zoals wij het altijd zouden willen. We moeten hen nog heel veel coachen en helpen. We mogen ons daar niet aan laten vangen, want we zien dan een kleine wijsneus voor ons staan die wél denkt dat hij al heel groot is. Je aanpak moet anders dan wanneer je met een collega of een andere volwassene te maken hebt. De peuter- en kleuterleeftijd is een hele leuke, maar ook vermoeiende leeftijd. De bedoeling van het boek is de wereld van peuters en kleuters een beetje beter te leren kennen. Je gaat je aanpak aanpassen en op hun maat gebruiken waardoor het allemaal wat makkelijker en rustiger wordt voor jou als ouder.”
“Er zijn heel veel websites en boeken met goede tips. Maar dan moet je die nog toepassen op jouw kindje zonder het in het groter geheel te zien en dat is soms moeilijk. Je hebt dan heel vaak het idee dat het bij jou niet werkt. Maar wanneer je de wereld van je peuter wel begrijpt en dat samenvoegt met die tips, ga je merken dat er al heel veel strijd preventief vermeden kan worden.”
Benoem, toon begrip, begrens ook zeker en vast en benadruk het positieve.
Karolien Raeymaekers:
“Preventief werken aan duidelijke communicatie”
“Wanneer het bijvoorbeeld gaat over kinderen die iets niet willen eten, moet je niet toegeven. Je kan beter preventief werken aan de communicatie met je kleuter. Kleuters en peuters hebben een heel letterlijke taal. Ze gaan dus niet tussen de lijnen aanvoelen wat je eigenlijk bedoelt. We moeten dus heel duidelijk communiceren en ons daar aan houden. Daarnaast moeten we ook heel veel begrip hebben voor het feit dat het voor hen wel beangstigend is om dingen te proeven. We moeten dat ook benoemen. Je kan natuurlijk wel een grens stellen en zeggen dat ze het eten bijvoorbeeld niet mogen uitspuwen of geen ruzie mogen maken aan tafel.”
De vier B’s
“De vier B’s staan voor benoem, toon begrip, begrens ook zeker en vast en benadruk het positieve. Peuters en kleuters weten zelf nog niet zo goed wanneer ze boos zijn en kennen al zeker niet de nuances tussen geïrriteerd en woedend zijn. Het is dus aan ons als ouders om dat luidop te zeggen zodat ze dat ook leren. Je moet daar ook begrip voor opbrengen. In hun wereld is het vieze dingetje op hun bord wel echt levensbelangrijk, ook al begrijpen wij dat niet vanuit onze wereld. Dat begrip zorgt er voor dat, net als bij ons, een emotie kan zakken. Wij hebben in een discussie met onze partner het ook nodig dat ze ons begrijpen zodat we de strijd kunnen loslaten. We moeten dus zeggen wat ze niet mogen maar ook wat ze wel goed doen, wat ze wel al proberen en dat positieve toch ook benadrukken.”
Je kan je kinderen zeker zelfstandig laten spelen met een half oog toezicht van op afstand.
Karolien Raeymaekers:
“De iPad kan een goede babysitter zijn, maar geen uren aan een stuk”
“We moeten niet onnozel doen en zeggen dat schermen en iPads niet mogen. We zitten in een wereld vol schermen. Het is goed dat ze leren swipen en daar mee leren werken, dat we daar een beetje controle over hebben. De iPad kan ook een goede babysit of een redmiddel zijn. Maar uren aan een stuk op een scherm kijken gaat ook voor een vermoeide peuter of kleuter zorgen. Dan heb je ook nog altijd die driftbuien.”
Karolien heeft ook een website, ‘Kleine Boefjes‘. “Dat is een bibliotheek met allemaal spelinspiratie voor die constante nood naar aandacht en entertainment. Voor de spelletjes heb je ook niet veel nodig. Het gaat over wat je kan opzetten zodat je kinderen kunnen genieten van het zelfstandig spelen en jij als ouder zelf iets kan doen. De clue is eigenlijk om vijf à tien minuten te investeren bij de start van het spel, zodat ze vertrokken zijn en je dan toch een halfuur of zelf een uur iets kan doen.”